Kemik ABR Testi Nedir?

İşitsel beyin sapı yanıtı (ABR) testinin, işitsel periferal yoldan beyin sapının merkezi seviyesine kadar olan süreci objektif şekilde değerlendiren bir test olduğu yaygın olarak kabul edilmektedir. Bu test genellikle işitme hassasiyetini değerlendirir ve işitme kaybı türlerini ve nörolojik bozuklukları teşhis eder. Birçok klinisyen, özellikle hava yolu (air-conduction, AC) ile yapılan ABR testini, bu tür patolojilerden şüphelenilen hastalarda kullanmaktadır. Sonuç olarak, AC ABR testi, ABR dalgalarından elde edilen mutlak latans ve amplitüd değerlerini sağlayarak klinik sonuçlar elde etmek için kullanılır.

Bununla birlikte, AC ABR'nin bazı özel durumlarda sınırlamaları vardır:

Bilişsel yeti veya davranışsal birden fazla bozukluğu olan hastalar,
Dış kulak kanalı atrezi, aural atrezi ve mikrotia gibi iletim tipi işitme kaybı bulunan bireyler.

Bebeklerde AC ABR eşiklerinin elde edilememesinin en yaygın nedeni iletim tipi işitme kaybıdır. Başka bir deyişle, hem hava hem kemik yolu ile davranışsal işitme eşiklerini değerlendirebilecek çocuklar ve yetişkinler genellikle sadece AC ABR ile test edilmekte ve olası bir iletim problemi varsayılmaktadır. Ancak bu yaklaşım, özellikle AC yolunu (yani dış kulaktan beyin sapına kadar olan yol) inceleyen yenidoğan işitme taramalarından kalan bebekler için basit bir yöntem değildir.

Bu sınırlamaların üstesinden gelmek için kemik yolu (bone-conduction, BC) ABR'nin alternatif bir yöntem olabileceği varsayılır.

AC ve BC ABR’deki uyarı yollarının farklı özellikler gösterebildiğini ortaya koymuştur.

AC ABR, uyarıları kulak kanalından kulaklık veya yerleştirilen kulaklıklar aracılığıyla iletirken, BC ABR dış ve orta kulağı bypass ederek doğrudan iç kulağın kokleasını uyaran kemik titreşim cihazları kullanır. Bu cihaz, uyarıları temporal kemiğe iletir ve böylece titreşimler doğrudan kokleaya ulaşır.

Bu bilgi, AC ve BC ABR arasındaki karşılaştırmalar açısından önemlidir ve uygun takip adımlarının belirlenmesi ile ebeveyn bilgilendirmesi için gereklidir.

BC ABR testinin gereksiz ameliyatları azaltabileceğini ve dış ya da orta kulak disfonksiyonu nedeniyle AC testlerine düşük güvenilirlik gösteren hastaları tarayabileceğini önermiştir.

Kemik ABR Elektrot Yerleşimi Nasıldır?

Aktif elektrot (non-inverting): Alnın ortası (Fpz).
Referans elektrot (inverting):

Kulak memesi (lobül),

Mastoid,

Ense kökü (nape of neck).

Toprak elektrot: Genellikle alın veya yana yerleştirilir (örneğin Fpz veya Fz dışındaki bir bölge)
Uyarı artefaktlarından kaçınmak için, kemik vibratörü temporal kemiğin yüksek bir noktasına yerleştirilmelidir.
Ayrıca, artefaktlar değişmeli faz uyarıcılarıyla azaltılabilir.
Çoğu kemik vibratörünün çıkış gücü yaklaşık 45 ila 55 dB nHL civarındadır, bu nedenle kemikle iletilen işitme kaybı bu aralığı aştığında sensörinöral veya mikst işitme kayıplarını ayırt etmek zorlaşır.
Bu çıkış sınırlaması, kemik vibratörlerinin bir dezavantajıdır.

Kemik ABR için farklı vibratör yerleşimlerini inceleyen bir çalışma, Dalga V'nin yerleşime göre etkilendiğini, ancak erişkinlerde vibratörün etkisinin daha az olduğunu bildirmiştir. Ayrıca, bebeklerde, hem AC (hava yolu) hem de Kemik ABR için oksipital ve frontal loblarda Dalga V latansının temporal loba kıyasla geciktiği görülmüştür.

Temporal kemikte üç farklı yerleşim için BC ABR'yi raporlamış ve posterior ve süpero-posterior yerleşimlerin, superior yerleşime göre daha net dalga formları ve daha kısa latanslar oluşturduğunu bulmuştur.
Vibratörün mastoid üzerine yerleştirilmesinin, alına yerleştirmeye göre daha düşük eşiği tahmin edebileceğini bildirilmiştir.

Kemik ABR Nasıl Yapılır?

Kemik vibratörü (bone oscillator) mastoid çıkıntısına ya da alına yerleştirilir.
Standart ABR elektrotları (alın, mastoid ve vertex) kullanılarak potansiyeller kaydedilir.
Genellikle 500 Hz – 4000 Hz arasındaki frekanslar test edilir.
Klinik olarak en sık 1000 Hz ve 2000 Hz kullanılır.
Masking sıklıkla gereklidir çünkü kemik iletimi her iki kulağa da uyarı verebilir.

Kemik ABR Hangi Durumlarda Klinik Olarak Kullanılır?

Konjenital kulak malformasyonları
Dış kulak atrezisi
Orta kulak effüzyonu
Yeni doğan işitme tarama testlerinde şüpheli durumlar
Mixt tip işitme kaybının ayrımı

Kemik ABR ile Hava yolu ABR Farkları Nelerdir?

Çeşitli çalışmalar, kemik iletimli (BC) uyarılara karşılık gelen ABR dalgalarının gecikmelerinin, hava iletimli (AC) uyarılara kıyasla yaklaşık 0.16 ila 0.88 milisaniye daha uzun olduğunu ortaya koymuştur.

Bu gecikme farkının, kemik vibratörünün düşük low-pass filter özelliklerinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Başka bir deyişle, BC uyarıları, karşılık gelen AC uyarılarına kıyasla kokleanın daha apikal (uç) bölgelerini uyarır ve bu durum traveling waveyi geciktirir.

ABR'nin Yaş Etkisi

Aynı şiddetteki AC uyarılara kıyasla BC ABR’den elde edilen dalga V gecikmeleri yaklaşık 0.5 milisaniye daha uzundur. Ancak bebeklerde, BC klikleri ile elde edilen dalga V gecikmeleri, AC kliklerine göre daha kısadır. Birçok araştırmacı, bu farklılıkların yaşlanmaya bağlı olarak kafatasında meydana gelen değişikliklerle açıklanabileceğini savunmaktadır.

ABR'nin Cinsiyet Etkisi

Genel olarak, AC ABR üzerine yapılan çalışmalarda, kadınlarda dalga gecikmelerinin daha kısa ve dalga genliklerinin daha büyük olduğu belgelenmiştir.

Kemik ABR Klinik Sonuçları

Kemik iletimli ABR (BC ABR), bebeklerde koklear fonksiyonu değerlendirmek ve mevcut olabilecek işitme kayıplarını tespit etmek için kullanılabilir.

Yoğun bakımda izlenen bebeklerde iletim tipi işitme kayıplarının taranmasında BC ABR tam anlamıyla yeterli bir yöntem olmayabilir; çünkü yüksek şiddetli uyaranlar gerektiğinde büyük uyaran artefaktları oluşur. Bu artefaktlar, ABR dalgalarının ilk 1-2 milisaniyesini gölgeleyebilir. Ancak temporal kemiğe uygun kemik vibratörü yerleşimi ile ipsilateral AC yolunu maskeleyerek Kemik ABR'nin bebekler için güvenilir ve uygulanabilir bir tanı yöntemi haline gelebileceğini göstermiştir.