Gizli İşitme Kaybı Neden “Gizli” Olarak Adlandırılır?
Normal bir odyometrik işitme testinde tüm eşikler normal görünmesine rağmen kişi özellikle gürültülü ortamlarda konuşmayı anlamakta zorlanır.
Belgenizde de belirtildiği gibi, klinikte hastaların yaklaşık %1–10’u normal odyograma rağmen işitme güçlüğü bildirmektedir.
Bu nedenle gizli işitme kaybı şu şekilde tanımlanır:
- Odyogram normaldir fakat
- Gürültüde anlama bozulmuştur
- Bu durum çoğu zaman sinaptik kayıptan kaynaklanır.
Gizli İşitme Kaybının En Temel Nedenleri Nelerdir?
1. Sinaps Kaybı (İç Tüylü Hücre – İşitme Siniri Lifleri Kopması)
Gizli işitme kaybının en güçlü açıklaması sinaptopati olarak bilinen sinaps kaybıdır.
- İç tüylü hücrelerle (IHC) işitme siniri lifleri arasındaki bağlantılar hasar görebilir.
- Bu sinapsların bir kısmı bozulsa bile kişi fısıltı gibi düşük sesleri duymaya devam eder, bu yüzden odyogram normal çıkar.
- Fakat sinaps kaybı, gürültülü ortamlarda konuşmayı anlamayı ciddi biçimde zorlaştırır.
2. Gürültüye veya Yaşlanmaya Bağlı Sinir Hasarı
Belgenizde belirtildiği gibi, bazı işitme siniri lifleri (özellikle düşük seviyedeki sesleri iletenler) gürültü veya yaşlanmaya bağlı olarak hasarlanabilir.
Bu liflerin tamamen kaybolması bile odyogramı değiştirmeyebilir fakat konuşmayı ayırt etme yeteneğini azaltır.
3. Diğer Olası Nedenler
- Beyinde işitsel işlemleme bozuklukları
- Orta düzey gürültüye uzun süreli maruziyet
- Genetik yatkınlık
- Mikrosirkülasyon ve metabolik bozukluklar
- Ototoksik ilaçlar (ör. bazı kemoterapi ilaçları, aminoglikozidler)
Gizli İşitme Kaybının Belirtileri Nelerdir?
- Gürültülü ortamlarda konuşmayı anlamada güçlük
- “Duyuyorum ama anlayamıyorum” hissi
- Yorgunluk ve zihinsel efor artışı
- Tiz sesleri ayırt etmede zorlanma
- Konuşmaların bulanık veya boğuk gelmesi
- Çoğu zaman normal odyogram
Gizli İşitme Kaybı Nasıl Teşhis Edilir?
Standart odyometri (odyogram) çoğu zaman normaldir.
HHL’yi gösteren testler:
- ABR (Auditory Brainstem Response): Sinaptik zayıflık göstergesi olan Wave I amplitüdünde azalma görülebilir.
- EFR (Envelope Following Response): Sinaptik işlevi değerlendirir.
- Gürültüde konuşmayı anlama testleri (HINT, QuickSIN, Matrix testleri)
- Temporal işleme testleri
Gizli İşitme Kaybı Tedavisi Var mı?
1. Erken tanı ve gürültüden korunma
- Yüksek sesli ortamlardan uzak durmak
- Kulak koruyucu kullanmak (earplug)
2. İşitsel rehabilitasyon
- Gürültüde konuşmayı anlama eğitimleri
- Auditory training uygulamaları
- Müzik terapisi ve işitsel farkındalık çalışmaları
3. İşitme cihazları ve yapay zekâ destekli çözümler
Normal bir odyograma rağmen bazı ileri işitme cihazları ve dijital gürültü azaltma teknolojileri konuşma netliğini artırabilir.
Gizli İşitme Kaybı Kimlerde Daha Sık Görülür?
Risk grupları
- Uzun süreli gürültüye maruz kalanlar (DJ, fabrika çalışanı, asker, müzisyen)
- Genç yaşta sık kulaklık kullanan bireyler
- 50 yaş üzeri yetişkinler
- Diyabet veya damar hastalığı olanlar
- Ototoksik ilaç alanlar
Hakkında Odyone
Odyoloji alanında uzmanlaşmış olan Odyone, işitme kaybı, tinnitus (çınlama), iç kulak anomalileri ve aktif orta kulak implantları gibi konularda bilimsel temelli içerikler üretmektedir. Amacı, işitme sağlığı konusunda toplumsal farkındalık oluşturmak ve hasta ile profesyonel arasında bilgi köprüsü kurmaktır.
Sitedeki tüm içerikler, güncel akademik literatür ve uzman görüşlerine dayanmaktadır. Bilimsel doğruluk, erişilebilir dil ve etik yaklaşım Odyone’un içerik üretiminde temel aldığı değerlerdir.
İlgi alanları: pediatrik odyoloji, iç kulak gelişimi, işitsel rehabilitasyon, işitme kaybının psikososyal etkileri
Daha fazla bilgi için: (https://www.odyone.com.tr) veya tüm sosyal medya hesaplarımızdan odyonecom olarak bizi takip edip merak ettiklerinizi sorabilirsiniz.
